Kinderalimentatie herziening door uitspraak Hoge Raad
Vaders moeten meer bijdragen aan kosten kinderen die na scheiding bij ex-partner blijven / Kinderalimentatie gaat omhoog
De Hoge Raad heeft een einde gemaakt aan de ergste onduidelijkheid over de alimentatieplicht van gescheiden vaders voor hun kinderen. Omstreden was hoeveel zij moesten bijdragen. Het hoogste rechtscollege heeft nu besloten dat zij meer moeten betalen.
Gescheiden moeders die willen dat de kinderalimentatie daadwerkelijk wordt verhoogd, moeten wel zelf actie ondernemen, waarschuwt een familierechtadvocaat. Als de ouders het niet eens worden, kan dat leiden tot een hausse aan nieuwe juridische procedures.
Het probleem ontstond toen alleenstaande ouders met een laag inkomen – in de praktijk vaak gescheiden moeders – dit jaar recht kregen op een extra toeslag van maximaal 3.050 euro per jaar: de zogeheten alleenstaande-ouderkop op het kindgebonden budget, een toeslag van het Rijk.
De landelijke Expertgroep Alimentatienormen, die de hoogte van de kinderalimentatie vaststelt, bepaalde dat het extraatje moest worden afgetrokken van het bedrag dat kinderen nodig hebben. Gevolg: gescheiden vaders (meestal blijven kinderen bij de moeder) hoefden minder en soms geen kinderalimentatie meer te betalen.
Extra geld
De meeste rechtbanken hielden zich aan de regels van de Expertgroep, maar een aantal rechtbanken in de Randstad vond ze oneerlijk en legde ze naast zich neer. Volgens de rechters was het de bedoeling dat het extra geld ten goede zou komen aan de kinderen en niet aan de vaders.
Of een vader meer of minder moest betalen, hing daardoor opeens af van de plaats waar hij woonde. Om een einde te maken aan de verwarring die daarvan het gevolg was, verzocht het hof in Den Haag in juni de Hoge Raad om een voor alle rechtbanken bindende uitspraak te doen.
Het hoogste rechtscollege koos vorige week de kant van de rechtbanken in de Randstad. Niet alleen de alleenstaandeouderkop, maar het hele kindgebonden budget moet buiten beschouwing worden gelaten bij het vaststellen van de hoogte van de kinderalimentatie.
‘De hoogte ervan is in het verleden op verkeerde wijze berekend. Als de regels juist worden toegepast, kan dat gescheiden vaders honderden euro’s per maand kosten,’ zegt familierechtadvocaat en bestuurslid van de Vereniging van Familierecht Advocaten Scheidingsmediators (vFAS) Hanneke Moons (63).
De uitspraak van de Hoge Raad leidt volgens Moons niet automatisch tot aanpassing van de alimentatie: ‘Iedere moeder die meent dat de alimentatie te laag is, moet zelf actie ondernemen en met de andere ouder in gesprek gaan. Komen ze er niet uit, dan moet een procedure worden gestart.’
Een andere lastige vraag is of de uitspraak met terugwerkende kracht geldt. Moons betwijfelt dat: ‘Rechters zijn daar terughoudend mee.’ Vaders vertrouwden erop dat de kinderalimentatie correct was vastgesteld. Bovendien zullen zij het geld vaak al hebben uitgegeven. Maar als zij een ruim inkomen of vermogen hebben, kan dat anders uitpakken.
Partneralimentatie
Er zit nog een addertje onder het gras. Soms wordt naast kinderalimentatie ook partneralimentatie betaald. Wordt de kinderalimentatie door de rekenmethode van de Hoge Raad hoger, dan is er minder ruimte voor partneralimentatie. Die zal dan lager worden.
Volgens Moons kan het er vanwege de complexe regels in een aantal gevallen toe leiden dat de verhoging van de kinderalimentatie niet opweegt tegen de verlaging van de partneralimentatie. Moons: ‘Je zou verwachten dat dit vestzak-broekzak is, maar dat is niet altijd zo.’
In weerwil van wat veel mensen denken, is het aantal gevallen waarin bij een echtscheiding partneralimentatie wordt toegekend echter relatief klein. Volgens het CBS was in 2013 slechts in 5.710 van de ruim 35.000 beëindigde echtscheidingen – dat is 16 procent – sprake van alimentatie voor de ex-partner.
Bron: Elsevier nummer 43, 24 oktober 2015
